Omurga ve Omurilik Tümörleri

Omurga Tümörleri

Omurga sistemimizi oluşturan omur kemiklerinde oluşan tümörlere “omurga tümörleri” denir. Bunların çok önemli bir kısmı vücudun başka bir bölgesindeki tümörün omurga kemiklerine sıçraması ile ortaya çıkarlar (omurga metastazı). Kemiklere sıçrama riski en yüksek olan tümörler; akciğer, meme ve prostat kanserleridir. Vücudun başka bir yerinde tümör olmaksızın direkt olarak omurga kemiklerinde köken alan tümörler ise nadir görülür( birincil omurga tümörleri).

Omurga tümörleri yerleştikleri bölgeye göre boyun sırt ve bel ağrısına nende olurlar. Bu ağrılar tipik olarak geceleri ve istirahatla artar. Ağrısının sebebi hem kemikteki bozulma ve hem de omurga diziliminde ortaya çıkan eğilmelere bağlı olabilir. Omurga tümörlerinde en korkulan tablo ise tümörün omurilik kanalı doğru büyüyüp omurilik ve sinirlere bası yapmasıdır. Bu durumda yerleştiği bölgeye göre kollarda-bacaklarda kuvvetsizlik, iç organ fonksiyonlarında bozulma, idrar ve büyük tuvaletini tutamama gibi şikâyetlere nende olabilir.

Omurga tümöründen şüphelenildiğinde röntgen filmleri, kemikleri iyi gösteren bilgisayarlı tomografi ve omurilik ve çevre yumuşak dokuları iyi gösteren MR incelemeleri yapılır. Özellikle omurga metastazlarında biden fazla omurda tümör olma riski yüksek olduğundan tüm kemiklerin taranması için kemik taraması (sintigrafi) ve PET/CT incelemesi de tabloyu ortaya koymada yardımcı olabilir.

Omurga metastazlarında tedavi planlaması son derece karmaşıktır. Böyle bir durumda tedavi seneğini hekimlerinize bırakmanız akılcı yaklaşım olacaktır. Zaten tedavi şekline beyin cerrahı, medikal ve radyasyon onkolojisi uzmanları ortak karar verecektir. Tedavide genel kabul gören yaklaşımı şöyle özetleyebiliriz. Eğer tek bir omura sıçrama var omuriliği sıkıştırıyorsa bu hastaların en kısa zamanda ameliyat edilmesi uygun olur. Eğer birden fazla omurda sıçrama var ama sadece bir tanesi omuriliği sıkıştırıyorsa yine omuriliği sıkıştıran tümörün ameliyatla temizlenmezi mantıklı olur. Sonra radyoterapi ile tedaviye devam edilir. Omuriliğe baskı yapmayan çok fazla omur metastazlarında tartışmasız bir an önce radyoterapi planlanmalıdır.  

Bazı omurga metastazları omuriliğe baskı yapmasa da hastaların ağrıları çok şiddetli olur ve diğer tedavilerin yapılamasına olanak vermez.  Bu tip durumlarda ağrıya neden olan omur veya omurlar içinde “Vertebroplasti” ve “Kifoplasti” adını verdiğimiz yöntemlerle kapalı ameliyatla kemik çimentosu enjekte edilebilir. Bu yöntemler hem ağrı azaltılmasında hem de kemiğin mukavemetinin desteklenmesinde yardımcı olabilir.

Direkt omurga kemiklerinden kaynaklanan tümörlerin çoğunda ise kitle genellikle tektir ve cerrahi tedavi tek çözümdür. Tümör tamamen temizlendikten sonra gerekirse o bölgeye destekleyici metal parçalar (platin) veya kemik parçaları konulabilir.

Vaka Örneği:

Son 3 haftadır geceleri artış gösteren sırt ağrısı bulunan 20 yaşında bayan  hasta bacaklarda uyuşukluk ve kuvvetsizlik yakınması ile acil servise  başvurdu. Yapılan incelemelerde sırt omurunda (T6) omuriliği sıkıştırmış bir tümör görüldü. Acil ameliyata alındı ve tümörün omuriliği sıkıştıran omurun arkasındaki kısmı temizlendi. Hastanın bacaklardaki kuvvetsizliği tamamen düzeldi. Patoloji sonucu kemiğin kötü huylu bir tümörü olan "osteosarkom" geldi. Bunun üzerine 2 ay sonra hastanın göğüs kafesi açılarak omurun ön kısmındaki tümör tamamen temizlendi ve omurun yerine platin takıldı. Kemoterapi aldı. Hasta takiplerinin altıncı yılında ve problemsiz seyrediyor. 

Omurilik Tümörleri

Omurilik tümörleri omurga tümörlerinden tamamen farklı bir gruptur ve sadece beyin cerrahinin uzmanlık alanına girer. Omurilik zarından, sinir kılıfından ya da omuriliği oluşturan sinirlerden kaynaklanırlar.  Bu tümörlerde ağrı nispeten daha az görülür ve daha hafiftir. Ancak hemen yanındaki omurilik ve sinirlere baskı yaptığında uyuşukluk, kuvvetsizlik gibi şikâyetleri oluşturma riskleri çok daha fazladır.

MR incelemesi ile tanı konulduklarında tedavisi ameliyattır. Omurilik zarından ya da sinir kılıfından kaynaklanan (genellikle menenjiom ve schwannoma) tümörler iyi huyludur ve tümörün tamamen temizlenmesi mikrocerrahi tekniği ile mümkün olmaktadır. Omuriliğin tam içinde olan tümörlerin (genellikle astrositom ve ependimom) cerrahisi biraz daha kritiktir. Mikrocerrahideki gelişmeler ile ve “Nöromonitörizasyon” olarak adlandırılan ameliyat anında hastanın sinir fonksiyonlarının takip edilmesine olanak veren yardımcı cihaz ile bu ameliyatlar riski en aza indirerek yapılmaktadır. Bazı hastalarda ise tümörün tamamen çıkarılması çok riskli olabilir ve sadece parça (biyopsi) alınıp tümörün adı konulduktan sonra diğer tedavi yöntemlerine başvurulabilir.

İyi huylu olan menenjiom ve scwannomda cerrahi tedavi  ile tümörün tam çıkarılması yeterlidir ve ek tedavilere ihtiyaç yoktur. Omuriliğin içinden kaynaklanan tümörlerde ise tümörün dercesine göre tedaviye radyoterapi eklenebilir.

Vaka Örneği: Lomber miksopapiller ependimom

35 yaşında erkek hasta bacaklarda uyuşma ve kuvvetsizlik, yürüyememe, makat ve cinsel organları etrafında uyuşukluk ve idrar yapamama şikayetleri ile başvurdu. Yapılan incelemlerde omurilik kanalı içinde, konus denilen bölgede bacaklara giden sinirleri sıkıştıran kitle tespit edildi. Başarılı bir ameliyat ile tümör tamamen temizlendi. patoloji sonucu "miksopapiller ependimom" geldi. Bu tümörler 1. derecedir ve iyi huyludur. Ek tedaviye ihtiyaç duyulmadı. Hasta halen problemsiz ve sağlıklı şekilde tarafımızca takip edilmekte.

Vaka Örneği: Servikal Schwannom

56 yaşında bayan hasta ellerde beceriksizlik ve bacaklarda kuvvetsizlik şikayetleri ile başvurdu. Yapılan incelemelerde boyun bölgesinde omurilik kanalı içinde yerleşmiş ve omuriliği ciddi sıkıştırmış tümör görüldü. Ameliyat ile tümör tamamen temizlendi. Patoloji sonucu schwannoma geldi. Ek tedaviye ihtiyaç duyulmadı. Hastanın şikayetleri tamamen geçti ve sağlıklı bir şekilde takibimizde.