Kötü Huylu Beyin Tümörleri

Beyini oluşturan hücrelerden direkt olarak kaynaklanan tümörlerin çoğu maalesef kötü huyludur ve metastazlardan sonra en sık karşılaşılan beyin tümörleri bu grup içindedir. Bu tümörler nöron dediğimiz sinir hücrelerinden kaynaklanmazlar. Zira sinir hücrelerinin bölünme üreme özellikleri olmadıkları için tümör oluşturmaları da birkaç istisna haricinde pek mümkün değildir. Söz konusu kötü huylu tümörler sinir hücrelerin etrafındaki destek hücrelerinden kaynaklanırlar. Ancak yanlarındaki beyin hücrelerini harap ederek saldırgan bir tavır sergilerler.

Kötü huylu beyin tümörü denildiğinde halk arasında felaketle sonuçlanacak tek tip bir tümör akla gelir. Oysa bu grupta farklı karakterler sergileyen çok sayıda farklı tipte ve farklı derecede tümörler vardır. Bazıları ameliyatla tamamen çıkarıldıktan sonra hiçbir ek tedavi almadan on yıllarca ve hatta ömür boyu hiçbir problem çıkartmaz iken, bazıları ameliyat ve tüm ek tedavilere rağmen aylar içinde hastanın kaybıyla sonuçlanan dramatik sonuçlara neden olurlar.

O halde sıkça duyduğumuz “bizim bir yakınızda kötü huylu beyin tümörü vardı ve şöyle şöyle oldu” şeklindeki söylemlerin hiçbir mantıklı tarafı yoktur.  Ben hastalarıma “ 5 kardeş tek bir kişi sayılabilir mi? 5 kardeşin hepsinin adı farklı huyu farklı” diye tabloyu açıklamaya çalışıyorum.

Kötü huylu beyin tümörleri arasında en sık karşılaşılanlar astrositomlar, ependimomlar, oligodendrogliomlar ve karışık hücreli  (mixt tip) tümörler şeklinde sayılabilir. Tüm bu tümörlerin kendi içlerinde 4 düzeyde değerlendirilen agresiflik (saldırganlık da denebilir) derecesi vardır.

Birinci ve ikinci derece tümörler düşük dereceli tümörlerdir ve seyirleri nispeten daha iyidir.

Üçüncü (Anaplastik) ve dördüncü (Glioblastoma multiforme) derece tümörler yüksek dereceli tümörlerdir ve daha kötü seyirlidirler.

Tüm bu bilgiler ışığında, bir beyin tümörünün seyri ile ilgili fikir beyan edebilmek ve tedavisini programlayabilmek için hem ismini hem derecesini bilememiz gerekir. Bu sebeple en azından bir biyopsi ile parça tanısına yani patoloji sonucuna ihtiyaç vardır. Ayrıca MR görüntülerinde aynı tümör gibi görünen ancak tümör olmayan bazı lezyonlar vardır. Beyin apsesi buna tipik bir örnektir. Beyin filmi görüntüleri (özellikle MR) hekime tümörün tipi ve derecesi ile ilgili bir ön bilgi verir ancak kesin tanı ancak patoloji sonucu ile konulabilir.

Kötü huylu beyin tümörlerinin tedavi planlamasında ilk basamak hemen hemen her zaman ameliyattır. Ameliyatta amaç; patolojik tanıyı koymak ve tümörü olabildiğince temizleyerek ek tedavilere uygun zemin hazırlamaktır.

Tümörün adı ve derecesi belirlendikten sonra hastanın sonraki tedavileri planlanır. Yüksek dereceli kötü huylu tümörlerinde ameliyatla tamamen temizlemek teknik olarak mümkün değildir. Çünkü normal beyin dokusu ile tümör arasında bir sınır yoktur ve tümör hücreleri normal doku içine ilerlemiştir. Bu sebeple tümör tipine ve dercesine göre bazı tümörlerde Radyoterapi (ışın tedavisi), Kemoterapi (ilaç tedavisi) tedaviye eklenmelidir. Dolayısıyla bir beyin tümörünün tedavisinde beyin cerrahı, patoloji uzmanı, radyoloji uzmanı, radyasyon onkolojisi uzmanı ve medikal onkoloji uzmanından oluşan tecrübeli bir ekibe ihtiyaç vardır. Merkezimizde böyle bir ekip her hastanın tedavi sürecine konsey olarak karar verilir.

Kritik beyin ve sinir yapılarına yakın yerleşimli ve beyinin derin bölgelerinde yerleşmiş tümörlerin ameliyatlarında, normal yapılara en az zararı vererek güvenli maksimum cerrahiyi gerçekleştirmek amacıyla “Nöronavigasyon” ve “Stereotaksik Cerrahi” yöntemleri kullanılabilir. Bu konudaki detaylı bilgiyi yandaki sekmelerde bulabilirsiniz. 

Örnek vaka : Diffüz Astrositom (2.derece)

44 yaşında erkek hasta baş ağrısı ve kişilik değişikliği ile başvurdu. Beyin MR incelemesinde beynin sağ ön kısmında tümör tespit edildi ve ameliyat yapıldı. Patoloji sonucu Diffüz Astrositom (2.derece) geldi. Radyoterapi aldı. 3,5 yıılık takipte kalan veya tekrarlayan bir tümör olmaksızın sağlık ve problemsiz seyrediyor.

Örnek vaka: Glioblastoma Multiforme (4.derece)

53 yaşında erkek hasta baş ağrısı ve puslu görme şikayeti ile başvurdu. Beyin MR incelemesinde beyinin sol arka kısmında tümör görüldü. Başarılı bir ameliyattan sonra patoloji sonucu beynin en kötü huylu tümörlerinden birisi olan  dördüncü derece "Glioblastoma Multiforme" geldi. Hasta sonrasında radyoterapi ve uygun kemoterapi aldı. Hasta halen problemsiz, kalan veya yenileyen bir tümör olmaksızın takibimizde.